معجزه هویج در بدن انسان
هویج؛ همیشه مفید و دوست داشتنی
قطعا از خواص آب هویج در مورد سلامت چشم و بینایی شنیده‌اید، اما شاید از دیگر خواص فوق‌العاده آن برای سلامتی کمتر شنیده باشید. آب هویج یکی از نوشیدنی‌های گیاهی بسیار محبوب است که در تمام فصول سال دردسترس است و مزایای آن از خودِ هویج بسیار بیشتر است.
مواد مغذی هویج
هویج با نام علمی Daucus carota از خانواده‌ی سبزیجات ریشه‌ایِ خوراکی مانند پیاز و سیب‌زمینی است. با اینکه چین تولیدکننده‌ی نیمی از منابع هویج در جهان است، اما این سبزی در همه‌ی کشورها کاشته می‌شود. شاید درباره‌ی خواص هویج چیزهایی بدانید.
هویج منبعی غنی از بتاکاروتن، انواع ویتامین ها به‌ویژه ویتامین K، فیبر و موادمغذی دیگر است. برخلاف تمام میوه‌ها و سبزیجات، فواید نوشیدن آب هویج از خوردن خودِ هویج بیشتر است. به‌این‌دلیل که در یک وعده فقط می‌توانید یک هویج بخورید، اما برای تهیه‌ی یک فنجان آب هویج حداقل باید سه هویج بزرگ استفاده کنید. بنابراین آب هویج سه‌برابر بیشتر از هویج ویتامین A دارد و حاوی مقادیر چشمگیری منیزیم، پتاسیم، کلسیم، ویتامین B6 و فسفر است.
خواص آب هویج
۱. افزایش سوخت‌وساز بدن
آب هویج ترشح صفرا را افزایش می‌دهد. صفرا مایعی است که برای تجزیه‌ی چربی در بدن ضروری است. نتایج مطالعه‌ای در سال ۲۰۰۶ که روی موش‌های آزمایشگاهی انجام شد، نشان داد که افزایش جریان صفراوی در بدن سبب افزایش سوخت و ساز می‌شود. مشابه همین نتایج در انسان نیز وجود دارد. هنگامی که فرایند سوخت‌وساز در بدن‌تان به‌خوبی انجام می‌شود، وزن‌تان با سرعت بیشتری کاهش می‌یابد.
اگر به‌دنبال کاهش وزن هستید، آب هویج را در رژیم غذایی‌تان بگنجانید. ازآنجایی‌که آب هویج سیرکننده است و کالری کمی دارد، جایگزین مناسبی برای انواع آب‌میوه و نوشیدنی‌های شیرین است. علاوه‌براین، آب هویج سرشار از ویتامین‌های خانواده‌ی B مانند تیامین، ریبوفلاوین و به‌ویژه B6 است. این ویتامین‌ها برای فعالیت‌های متابولیک بدن حیاتی هستند. وجود ویتامین های خانواده B در بدن به‌منظور عملکرد صحیح مغز و دستگاه عصبی ضروری است.
۲. تقویت بینایی
از قدیم گفته‌اند هویج برای چشم‌ها و تقویت بینایی مفید است. اما دلیل آن چیست؟
آب هویج سرشار از نوعی ویتامین A به‌نام بتاکاروتن است که یکی از قوی‌ترین آنتی‌اکسیدان‌ها است. ویتامین A برای تقویت بینایی بسیار مفید است و از لایه‌ی سطحی چشم محافظت می‌کند. نوشیدن آب هویج برخی بیماری‌های چشم مانند دژنراسیون ماکولا (تخریب لکه‌ی زرد)، آب مروارید و ضعفِ دید را برطرف می‌کند. لوتئین موجود در هویج نیز آنتی‌اکسیدانی بسیار قوی است که از چشم در برابر نورهای خطرناک محافظت می‌کند. مطالعه‌ای در سال ۱۹۹۴ نشان داد که لوتئین در کاهش خطر ابتلا به دژنراسیون ماکولا و کاهش قدرت دیدِ چشم نقش مهمی ایفا می‌کند.
۳. خواص آب هویج برای پوست؛ بهبود بیماری‌های پوستی
آب هویج یکی از منابع غنی از ویتامین سی است که برای التیام زخم و ضایعات پوستی بسیار مفید است. این نوشیدنی در بهبود بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس و بثورات جلدی نیز تأثیر زیادی دارد. بتاکاروتن موجود در هویج هم می‌تواند التهاب پوستی را کاهش دهد.
۴. تقویت سیستم ایمنی بدن
یکی از خواص آب هویج این است که موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود. افرادی که سیستم ایمنی بدن‌شان ضعیف است، دربرابرِ عفونت‌ها آسیب‌پذیر هستند و به‌راحتی به بیماری‌های مختلف مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا مبتلا می‌شوند. با اضافه‌کردن آب هویج به رژیم‌غذاییِ روزانه می‌توانید سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید.
آنتی‌اکسیدان های موجود در هویج به بدن‌تان برای مبارزه با رادیکال های آزاد، آسیب سلولی و مبارزه با التهاب کمک می‌کنند. آب هویج دارای ویتامین C است که از بدن‌تان در برابر سرماخوردگی و آنفولانزا محافظت می‌کند.
۵. خواص آب هویج برای سرطان؛ کاهش خطر ابتلا به سرطان
سرطان، نتیجه‌ی تولید غیرطبیعی و غیرقابل کنترل سلول‌ها است. آنتی‌اکسیدان‌ها علاوه‌براینکه از سرطان جلوگیری می‌کنند، می‌توانند مانع از پیشرفت این بیماری نیز شوند. ازآنجایی‌که آب هویج سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها به‌ویژه بتاکاروتن است، ممکن است در جلوگیری از سرطان مؤثر باشد.
محققان مطالعه‌ای روی افراد مبتلا به لوسمی (سرطان خون) انجام دادند و در آن تأثیر عصاره‌ی آب هویج بر سلول‌های سرطانی در مقایسه با سلول‌های غیرتوموری را بررسی کردند. نتایج نشان داد مصرف این عصاره به‌مدت ۷۲ ساعت، با کاهش مرگ سلولی توانست پیشرفت بیماری را متوقف کند. با توجه به این مطالعه، احتمال دارد هویج دارای مواد شیمیایی زیست‌فعالِ مؤثر برای درمان لوسمی باشد. مطالعه‌ی دیگری نیز روی مردان انجام شد که نشان داد رژیم‌غذایی حاوی بتاکاروتن ممکن است از سرطان پروستات جلوگیری کند.
یکی دیگر از دلایل سرطان، استرس اکسیداتیو است. استرس اکسیداتیو نتیجه‌ی عدم تعادل بین تعداد رادیکال‌های آزاد و تعداد آنتی‌اکسیدان‌ها است. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در آب هویج به‌ویژه بتاکاروتن با جلوگیری از جهش سلول‌های سالم، استرس اکسیداتیو را کاهش می‌دهند و از سرطان جلوگیری می‌کنند.
۶. کاهش کلسترول
اگر برای کاهش کلسترول بدن‌تان مشکل دارید یا اینکه نمی‌خواهید از دارو استفاده کنید، آب هویج بهترین گزینه است. آب هویج سرشار از پتاسیم است، بنابراین اضافه‌کردن آن به رژیم‌غذایی می‌تواند به حفظ سطح عادی کلسترول کمک کند. کاهش کلسترول بالای بدن، باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی و نیز کاهش احتمال سکته می‌شود. بااین‌حال، به‌یاد داشته باشید، هیچ دارویی را بدون مشورت با پزشک قطع نکنید.
۷. بارداری بدون خطر
نوشیدن آب هویج در دوران بارداری و پس از آن برای سلامت نوزاد و مادر مفید است. هویج سرشار از فولات، کلسیم، پتاسیم، منیزیم و ویتامین A است. کلسیم به تقویت استخوان و غضروف‌های جنین کمک می‌کند و فولات نیز از نقص‌های مادرزادی جلوگیری می‌کند.
مقدار توصیه‌شده‌ی کلسیم روزانه برای زنان باردار و مادران شیرده ۱۰۰۰ میلی‌گرم است.
آب هویج حاوی ویتامین‌های A و C است که به‌عنوان دو آنتی‌اکسیدان قوی عمل می‌کنند. این ویتامین‌ها از مادر و جنین دربرابرِ رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند و با تقویت سیستم ایمنی بدن، خطر ابتلا به انواع عفونت را کاهش می‌دهند.
۸. تقویت عملکرد مغز
استرس اکسیداتیو علاوه‌بر جهش سلولی که منجر به سرطان می‌شود، به عملکرد مغز نیز آسیب می‌رساند. در نتیجه‌ی این آسیب، ممکن است فرد به بیماری‌های نورودژنراتیو (طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها هستند که به‌طور اولیه نورون‌های مغز را درگیر کرده و به‌تدریج باعث ازبین‌رفتن نورون‌ها می‌شوند) مانند آلزایمر و زوال عقل مبتلا شود. بتاکاروتن و آنتی‌اکسیدان‌های دیگر با این بیماری‌ها مقابله می‌کنند.
بتاکاروتن موجود در آب هویج به بهبود عملکرد شناختی مغز کمک می‌کند. بتاکاروتن خطر مشکلات حافظه مرتبط با افزایش سن و نیز زوال عقل را کاهش می‌دهد و با تقویت عملکرد مغز، سبب بهبود حافظه می‌شود.
محققان به‌منظور بررسی تأثیر بتاکاروتن در درمان استرس اکسیداتیو، روی دو گروه از کارکنانی که درمعرض سرب قرار داشتند مطالعه کردند. گروه اول با ۱۰ میلی‌گرم بتاکاروتن در یک دوره‌ی ۱۲ هفته‌ای تحت درمان قرار گرفتند و گروه دوم به‌عنوان گروه کنترل درنظر گرفته شدند. نتایج نشان داد گروهی که بتاکاروتن مصرف کرده بودند، دارای استرس اکسیداتیو کمتری نسبت به گروه کنترل بودند.
۹. کاهش فشار خون
کاهش فشار خون یکی دیگر از خواص آب هویج است. آب هویج حاوی مقدار چشمگیری پتاسیم (تقریبا ۱۵% نیاز روزانه‌ی بدن) است و باعث پایین آوردن فشار خون می‌شود. پتاسیم عروق خونی را گشاد می‌کند، فشار خون در رگ‌ها را کاهش می‌دهد و به‌این‌ترتیب از سلامت قلب و عروق محافظت می‌کند.
عوارض جانبی احتمالی آب هویج
با اینکه خواص آب هویج برای سلامتی بدن بسیار است، باز هم باید در حد تعادل مصرف شود. مصرف بیش‌ازاندازه‌ی هویج و بتاکاروتن ممکن است سبب تغییر رنگ پوست شود. رنگ نارنجی هویج به‌دلیل ویتامین‌های آن است. بنابراین در صورت مصرف بیش‌ازحد هویج، ممکن است رنگ پوست‌تان موقتا به رنگ نارنجی یا زرد در بیاید. همچنین آب بسیاری از میوه‌ها و سبزیجات فیبر کمی دارد یا اصلا فیبر ندارد. به‌همین‌دلیل حجم مدفوع را کاهش می‌دهد و سبب مشکلاتی در عمل دفع می‌شود. بنابراین سعی کنید در مصرف آب هویج تعادل را رعایت کنید.